Çatı Kaplamaları
Çatı Kaplamaları İzolasyon
Bilindiği gibi, eğimleri %15-25 arasındaki az eğimli ve daha fazla eğimli olan soğuk çatılarda kaplama esaslı örtü malzemeleri kullanılmaktadır. Bu kaplamalar türlerine göre belirli büyüklüklerde örtü malzemeleri olduğundan ek yerleri sızdırmaz nitelikte olamamaktadır. Bu nedenle biçimlenmeleri ve örtü konstrüksiyonları önemli farklılıklar gösterir. Kaplama esaslı adı verilen bu örtü malzemeleri boyut olarak büyüdükçe, daha az eğimlerde kullanılabilirken, boyutları küçüldükçe daha dik eğimlerde kullanılmaları gerekir.
KİREMİT ÇATI KAPLAMALARI
Ana maddesinin kil olması ve hemen her yerde bulunması nedeniyle kiremitler çok yaygın bir coğrafyada kullanılabilmektedir. Alaturka, Marsilya, düz, dalgalı vb. birçok türü olan kiremitler değişik eğimlerde kullanılabilirler. Bazı türleri çatıya tespit edilirken, bazı türleri çatı üzerine yerleştirilebilir. Genelde kiremitlerin döşenebilmesi için çatıda merteklerin üzerine kiremit altı tahtası çakılması ve bu tahta kaplamanın üzerine de nitelikli bir bitümlü membran su geçirmez örtü serilmesi gerekir.
Kiremit Çatı Kaplamaları
ÇİMENTO ESASLI DONATILI LEVHA ÇATI KAPLAMALARI
Bu kaplama türünün içeriği %85 civarında çimento ve donatı olarak %15 civarında krizotil denilen bir asbest türüdür. Beyaz asbest olarak bilinen krizotilin AB ülkelerinde kullanımı yasaklanmıştır. Ülkemizde son yıllarda asbest yerine selüloz da kullanılmaya başlanmıştır. Çimento esaslı bu çatı kaplama malzemeleri, liflerle donatılı kompozit malzemeler sınıfına girer. Düz yada dalgalı levha biçiminde üretilen kaplamalar düz olmaları halinde 5 mm kalınlıkta, 200×400 mm ya da 400×400 mm boyutlarında; oluklu olması durumunda ise 1250×200 – 2200 – 2500 – 3000 mm uzunluğunda ve 920 mm genişliğinde olabilir.
Çimento Esaslı Donatılı Levha Çatı Kaplamaları
METAL ÇATI KAPLAMALARI
Metaller dış etkiler karşı dayanıklılığı, kolay işlenebilirliği ve hafifliği gibi nedenlerle çatı kaplaması olarak uzun yıllardır kullanılmaktadır. Özellikle kurşun, çinko, bakır gibi metaller, oksitlenme sonucu üzerlerini örten patina tabakası sayesinde kendilerini dış koşullara karşı koruyabilme gibi öenmli bir niteliğe sahiptir. Çatı kaplaması olarak kullanılan malzemeler kurşun, çinko, bakır, alüminyum ve galvaniz sac’dır.
Metal Çatı Kaplamaları
BİTÜMLÜ ÇATI KAPLAMALARI
Bitümlü çatı kaplamaları su yalıtım membranı olarak adlandırılan, cam tülü ya da poliester keçesine m2/kg olarak, SBS kökenli termoplastiklerle modifiye edilmiş elastomerik polimer bitüm kaplanmış, alt ve üst yüzeyleri polietilen ile lamine hale getirilmiş yalıtım malzemesidir. Bu membranlar şalümo alevi ile ya da sıcak bitüm ile uygulanmaya yatkın su yalıtım malzemeleridir.
Bu membranların diğer bir türü APP ve diğer termoplastikler ile modifiye edilmiş polimer bitümden poliester keçesi ya da cam tülü ile üretilmiş membran su geçirmez malzemelerdir. Şalümo alevi ile çalışma olanağı verir.
Bu tür bitümlü membranların bir kısmının üst yüzeyleri güneş ışınlarını yansıtması için doğal taş, beyaz, kırmızı, yeşil renkli mineral kaplanmakta ve bazı türleri de alüminyum kaplı olarak üretilmektedir. Diğerleri her iki yüzü polietilen film ile kaplanmaktadır. Türlerine göre değişmekle birlikte 120, 135, 145 oC’lerde yumuşayan bu membranların genişlikleri 1 m, boyları ise 10 m dir. Kalınlıkları 2,3,4 ve 4,7 mm olan bu membranların rulo ağırlıkları kalınlıklarına bağlı olarak sırasıyla 20,30,32,39,42 kg/m2 dir. Su yalıtımı yapılmasında membranların 10 cm kadar birbirine bindirilerek yapıştırılması gerekir.
Membranların yapıştırılacağı zeminin, 250-300/m3 çimento dozlu yıkanmış kum ile yapılmış harçtan, çelik mala ile perdahlanarak elde edilmesi gerekir. Şap harcı tam anlamı ile priz yapıp kuruduktan sonra, uygun bir astar ya da polimerik bitüm pastası sürüldükten sonra membran şalümo alevi ile ya da sıcak bitüm ile yapıştırılabilir. Doğrudan betonarme plak üzerine yapıştırma, yüzeyin pürüzlü oluşu nedeniyle iyi sonuç vermeyeceğinden çok bitüm gerektirir, bu nedenle de tercih edilmemelidir.
Bitümlü Çatı Kaplamaları
POLİMER ÇATI KAPLAMALARI
Polimer (plastik) malzemelerden üretilen çatı kaplamaları, çoğunlukla dalgalı olmak üzere dalgalı ve düz levhalardan oluşmaktadır. Polimer renksiz saydam üretilebildiği gibi, istenilen renkte saydam ya da opak olarak da üretilebilir. Isı yalıtımı yönünden yetersiz olan bu kaplamalarda alt mekan kapalı olduğu taktirde soğuk mevsimde kaplamanın alt yüzünde yoğuşma olur. Alt mekanın açık olması durumunda üstteki polimer örtü mekanı yalnızca yağışlara karşı korumaya yarmaktadır. Uygulama sırasında ve sonrasında üzerine basılmaması gerektiği için nokta yükü yayacak yürüme ve çalışma iskelesi kullanılması zorunludur.
Polimer Çatı Kaplamaları
CAM ÇATI KAPLAMALARI
Cam malzeme, polimer malzemeler ortaya çıkıp yaygınlaşıncaya kadar, çatılarda ışık almak amacıyla kullanılan tek malzeme olma niteliğini korumuştur. Kullanılan cam malzeme türleri temperlenmiş cam (öngerilmeli cam), telli cam, cam kiremit, dalgalı cam ve trapezoidal camlardır. Adi düz levha camların kırılması halinde alt altta bulunanlara zarar verme riski yüksek olduğundan, bu tür camların çatılarda kullanılmaması gerekir.
Cam çatı kaplamaları için ışık geçirme koşulu ile yoğuşma riski daima vardır. Bu nedenle ancak çatının belli bir kısmında kullanılması uygun olacaktır.
Cam Çatı Kaplamaları
DOĞAL TAŞ ÇATI KAPLAMALARI
Yapraklar halinde ayrılabilen gri-mavimsi bir killi şistten üretilen çatı kaplaması doğal taş daha çok yerel bir malzeme olarak sayılabilir. İngiltere, ABD, ve Fransa ile ülkemizde Nevşehir’de doğal taş yatakları bulunmaktadır. Doğal taş, su geçirmeyen ısı yalıtımı oldukça iyi olan bir taştır. Tortul olan bu taşın levhalar şeklinde ayrılması ile çatı kaplaması olarak kullanılabilecek bir nitelik kazanır. Doğal taş çatı kaplaması kare veya kareye yakın eşkenar dörtgen şeklinde elde edildikten sonra, çatı yüzeyini oluşturan mertekler üzerine eğme dik şekilde belirli aralıklarla çakılan latalar üzerine galvaniz ya da bakır çivilerle tespit edilir. Bu malzeme için uygun çatı eğimi %30 dur. Kötü hava koşulları ve donmaya karşı dayanıklı olan doğal taşın boyutları çok değişkendir. 16/23 cm ya da 40/50 cm boyutlarında doğal taş bulunabilir.
Doğal Taş Çatı Kaplamaları
